Κατερίνα Δημάτη

Η Κατερίνα, απόφοιτος της δραματικής σχολής «Πράξη 7» με γνώσεις χορού και φωνητικής, έχει επίσης παρακολουθήσει μια σειρά από σεμινάρια και έχει παίξει σε παραστάσεις στο θέατρο σε σκηνοθεσία Θόδωρου Γράμψα, Κωνσταντίνου Ντέλλα, Κώστα Μπάρα, Λυδίας Κονιόρδου, Αρτέμιδος Γρύμπλα και Βαγγέλη Λάσκαρη. Φέτος θα την δούμε σε δύο παραστάσεις, σε δύο αρκετά διαφορετικούς ρόλους που αναδεικνύουν την υποκριτική της γκάμα. Μας μιλάει για το θέατρο, τους ρόλους, την εκπαίδευσή της και τα όνειρά της.

Μίλησε μου για την φετινή σου δραστηριότητα στο θέατρο. Τι ετοιμάζεις;

Φέτος θα βρίσκομαι στην «Απελευθέρωση», που σκηνοθετεί η Ζωή Ξανθοπούλου στο Θέατρο 104. Είναι ένα έργο που έχει γράψει ο Δημήτρης Τσεκούρας και έχει αγαπηθεί πολύ από όλη την ομάδα. Θα είναι η δεύτερη σεζόν για μας, και την περιμένουμε πως και πως, γιατί έχουμε βρει ο καθένας μας καινούρια πράγματα να δώσουμε. Ένα από τα πιθανά μας πλάνα είναι και κάποιες παραστάσεις στα Γιάννενα που είναι η γενέτειρα του συγγραφέα μας, αλλά και του Σπύρου Γραμμένου ο οποίος έχει γράψει την υπέροχη μουσική της παράστασης!

Ποιους ρόλους υποδύεσαι φέτος και τι νοιώθεις γι’ αυτούς;

Ο Δημήτρη Τσεκούρας έγραψε ένα κείμενο, που μιλά για τους ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς και την τοξικότητά τους, το φασισμό, τη διαφορετικότητα, τον έρωτα, τη μοναξιά και έχει μέσα έντονα το στοιχείο της ρήξης. Άλλωστε χωρίς ρήξη, ποια Απελευθέρωση; Στην Απελευθέρωση, λοιπόν, είμαι η Ελένη και δεν έχω καμία σχέση με την ρήξη. Ίσα ίσα. Αποφεύγω την ρήξη. Η Ελένη είναι μια νέα κοπέλα, που μεγάλωσε στα Γιάννενα. Είναι μορφωμένη, χαρούμενη και έχει φτιάξει μια τακτοποιημένη ζωή. Είναι ερωτευμένη με τον Θανάση, που γνώρισε στο Πανεπιστήμιο (μάλλον απ’ ότι φαίνεται σε κάποια συγκέντρωση της ΚΝΕ!!!..), και θέλει να παντρευτούν. Η Ελένη με μελαγχολεί, γιατί με κάνει να βλέπω μια πιθανή εκδοχή του εαυτού μου, εάν δεν είχα σταματήσει τα πάντα για να κάνω αυτό που αγαπώ. Το θέατρο.

Η επόμενη δουλειά μου, για την οποία δεν μπορώ να πω πολλά προς το παρόν, υποδύομαι μια τοξικομανή. Εκεί βρισκόμαστε ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Είναι πολύ δύσκολο να νιώσεις ανθρώπους που φτάνουν σε τόσο ακραίες καταστάσεις και τρομακτικό όταν συνειδητοποιείς πόσο εύκολο είναι να συμβεί σε κάποιον. Με στενοχωρεί όταν αντιλαμβάνομαι πόσο διαφορετική θα ήταν η εξέλιξη της ζωής τους αν είχαν άλλη αντιμετώπιση από την κοινωνία και ένα χέρι βοηθείας. Για την ώρα η πρώτη μου επαφή με τον ρόλο αυτόν με έχει μουδιάσει λιγάκι.

Με ποιο τρόπο πιστεύεις ότι μπορεί ένας ηθοποιός στις μέρες μας να αναδείξει τη δουλειά του και ταυτόχρονα να ζει απ’ αυτήν;

Δυστυχώς δεν έχω καταφέρει να το κάνω αυτό για να σας πω το πώς. Οι συνθήκες έχουν γίνει πολύ σκληρές και όσοι υπομένουν αυτή την πραγματικότητα, είναι όλοι όσοι κάνουν θέατρο γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς! Να μπορεί ένας καλλιτέχνης να ζήσει από τη δουλειά του; Ναι, συμβαίνει. Σε μένα ακόμα όχι. Και πιστεύω πως είναι ακόμα πιο δύσκολο όταν μέσα στην ανέχεια του επαγγέλματος έχεις να παλέψεις και για την καλλιτεχνική σου ταυτότητα, κάνοντας κάποιες επιλογές. Αυτό που νομίζω ότι βοηθάει περισσότερο σε σχέση με την ανάδειξη της δουλειά μας πάντως, είναι να μην εστιάζουμε σε πολλά πράγματα πέρα από το να προσπαθούμε να είμαστε καλοί. Αν δουλεύουμε σκληρά πάνω σ αυτό όλα τα άλλα έρχονται.

Τι είναι αυτό που σε ώθησε να ανέβεις στη σκηνή;

Πολύ φοβάμαι ότι ήταν η τρέλα που κουβαλούσα! Γιατί αν είχα κάτσει να τα βάλω κάτω και να τα ζυγίσω με τη λογική μου, μπορεί και να είχα λακίσει. Εντάξει, το αγαπούσα και πολύ. Αυτό όμως που με κράτησε στη σκηνή ήταν όταν αποδέχτηκα το ναρκισσιστικό μου κομμάτι. Όταν απαλλάχτηκα απ’ αυτό άρχισα να βιώνω και την ικανοποίηση της προσφοράς. Καλά, δεν απαλλάχτηκα! Δεν απαλλάσσεσαι από ένα τόσο έντονο στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Απλά πια δεν με οδηγεί αυτό. Όσο πιο πολύ θέατρο κάνω τόσο πιο πολλούς και σημαντικούς λόγους βρίσκω να παλεύω μέσα σ’ αυτό.

Μίλησε μου για την εμπειρία σου από τα σεμινάρια με τον Τερζόπουλο. Τι σημαίνει για σένα η «μέθοδος» του και με πιο τρόπο σε εξέλιξε;

Η μέθοδος του Θόδωρου Τερζόπουλου δεν είναι απλώς ένας τρόπος δουλειάς για τους ηθοποιούς του Άττις, αλλά ένα ολόκληρο μανιφέστο απέναντι στο σύγχρονο τρόπο ζωής και σκέψης. Κάθε φορά που επαναλαμβάνω το workshop, έχω να αναμετρηθώ με νέα πράγματα. Όλο αυτό είναι μια διαδικασία, που δεν τελειώνει ποτέ. Ακόμα και για την ίδια την ομάδα του Άττις δεν τελειώνει ποτέ. Αν μου ζητούσατε, δηλαδή ,να ζωγραφίσω τη μέθοδο, θα έκανα απλά το σύμβολο του απείρου…! Δεν είναι τυχαίο που η διαδικασία στην οποία μπαίνουν οι δημιουργοί-ηθοποιοί στο τέλος, για να παράγουν υλικό, ονομάζεται «αέναος αυτοσχεδιασμός». Μόλις αρχίσεις να κτίζεις, ο αέναος αυτοσχεδιασμός γίνεται πολύ γοητευτικός, γιατί σε φέρνει σε ρήξη. Ρήξη με τον θεατρικό ρεαλισμό και σε ένα δεύτερο επίπεδο, ρήξη με ιδεολογίες, φιλοσοφίες και νοοτροπίες πολύ βαθιά ριζωμένες μέσα μας.

Την εξέλιξη στα workshops την έβλεπα γύρω μου συνέχεια, με ηθοποιούς που σιγά σιγά άρχισαν να έχουν βαθύτερη σύνδεση της κίνησης τους και της φωνής τους με το κέντρο τους. Ειδικά, το τι μπορεί να κάνει η φωνή του καθενός μέσα από αυτή τη δουλειά μπορεί να σε συγκλονίσει. Επίσης η «ενέργεια» έπαψε να είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά μέσα από το βίωμα έγινε φορέας της σωματική μνήμης του καθενός μας. Στον εαυτό μου άρχισα όλα αυτά να τα συνειδητοποιώ σε βάθος χρόνου. Πάντα βλέπεις πρώτα την εξέλιξη στους άλλους και ύστερα τι συμβαίνει σε σένα. Ο Σάββας Στρούμπος, που κάνει και τη διδασκαλία του training είναι από τους πιο αφοσιωμένους και δοτικούς δασκάλους που έχω ζήσει. Η δουλειά που κάνει με όλους, είναι ξεχωριστή και προσωπική ανάλογα με τις ανάγκες και την εξέλιξη του καθενός. Τώρα πια το training έχει γίνει καθημερινότητά μου και όταν είμαι σε περίοδο προβών ή παραστάσεων είναι κομμάτι της δουλειάς μου.

Πως κατά τη γνώμη σου εντάσσεται ένας ηθοποιός στο θίασο και πως σου αρέσει να συνεργάζεσαι με τους συναδέλφους σου;

Δεν είναι κάτι που μπορούν να το κάνουν οι άλλοι για μας. Μόνοι μας πρέπει να βρίσκουμε τον τρόπο και αυτό απαιτεί χρόνο, προσπάθεια, διαθεσιμότητα και νιάσιμο για τους άλλους. Βλέπω κάθε φορά τον καινούριο θίασο σαν ένα αγρίμι που θέλει ημέρωμα και ταυτόχρονα τον εαυτό μου σαν ένα αγρίμι που πρόκειται να ημερωθεί μέσα σ αυτόν. Όπως και οι άνθρωποι, όταν τους γνωρίζεις για πρώτη φορά! Γιατί τι είναι ο θίασος; Ένα σύνολο ανθρώπων είναι.

Με τους συναδέλφους μου, μου αρέσει να υπάρχει εμπιστοσύνη, όρεξη για δουλειά και διάθεση να δοκιμάζουμε όσα πιο πολλά πράγματα μπορούμε στις πρόβες μας.

Πως κτίζεις ένα ρόλο;

Ξεκινάω από το κτίσιμο των σχέσεων και όχι από τον ρόλο. Βέβαια, ο τρόπος δουλειάς έχει να κάνει με τους ανθρώπους που βρίσκεσαι μαζί. Κάθε φορά σε κάθε θίασο που βρίσκομαι ψάχνουμε και δουλεύουμε με διαφορετικό τρόπο. Στις πρόβες που κάνουμε τώρα, ας πούμε, δουλεύουμε πάνω σε ασκήσεις που πλάθουν τις σχέσεις δύο ατόμων. Οι ασκήσεις αυτές έχουν γίνει ήδη αγαπημένο μου εργαλείο, γιατί μέσα από το κτίσιμο του «μαζί» μπορείς να βρεις μικρά διαμαντάκια για το έργο και τα πρόσωπα. Οι σχέσεις είναι αυτές που φέρνουν στο φως τα πρόσωπα. Όμως όταν είμαι μόνη μου, μου αρέσει πολύ να πειραματίζομαι πάνω στα υλικά που αφορούν τη σωματικότητα.. Όλες τις ασκήσεις που έχουν να κάνουν με την σωματικότητα του ρόλου τις λατρεύω! Μπορώ να το κάνω για πάντα!! Επίσης παίζω πολύ και με τα σημεία στίξης. Βέβαια αν το παρακάνεις αυτό μπορεί να είναι και καταστροφικό αλλά εκεί είναι και το ζουμί! Γενικά μου αρέσει να πειραματίζομαι πολύ στην αρχή και αγαπημένο μου στάδιο είναι και αυτό του «βανδαλισμού του κειμένου»! Όταν, δε, το κάνω και με παρέα είναι ακόμα πιο διασκεδαστικό!

Ποια είναι η γνώμη σου για την θεατρική εκπαίδευση στη χώρα μας;

Καμία εκπαίδευση, όσο υψηλού επιπέδου και να ναι, δεν σε καταστεί ετοιμοπόλεμο και ολοκληρωμένο για τον στίβο της αγοράς εργασίας. Και αυτό το πιστεύω για όλους τους τομείς. Στη θεατρική εκπαίδευση ίσως να ναι λίγο πιο θολά τα πράγματα, μιας και η φύση της υποκριτικής είναι αχανής και άπειροι οι τρόποι προσέγγισης, για να μπουν σε ένα μόνο αλφάβητο. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να δοθεί πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα. Βέβαια, από ένα σημείο και μετά, είναι προσωπική δουλειά η εξέλιξη του καθενός. Όποια και αν είναι η εκπαίδευση που λαμβάνει ο καθένας μας σημασία έχει να βρίσκουμε τη «μαγιά» μας. Όσοι καταφέρνουν να βρουν τη μαγιά τους, θα ψάξουν να βρουν και τους σωστούς τρόπους να τη δουλέψουν. Όπως έλεγε και η Τζωρζίνα Κακουδάκη, «πρέπει να ξέρεις τι θέλεις να μάθεις και γιατί θέλεις να το μάθεις». Ή μπορεί να το είπε και κάπως αλλιώς τώρα.. δεν θυμάμαι…αλλά εγώ έτσι το κράτησα…

Τι είναι αυτό που μπορεί να σε εξοργίσει και τι σε χαλαρώνει;

Πολλά με εξοργίζουν, αλλά θα αναφέρω μόνο δύο που είναι και φαβορί. Ύστερα από το φετινό καλοκαίρι, όλο αυτό που έγινε στο Μάτι, ξεπέρασε τα όρια της οργής. Είναι τρομακτικό, και λυπάμαι που το λέω, αλλά πρώτη φορά ένιωσα ότι είμαστε μέσα σε ακυβέρνητο πλοίο. Και εκεί ήταν που εξοργίστηκα και με τον εαυτό μου. Και το δεύτερο είναι ότι με εξοργίζει η εκμετάλλευση γενικότερα και ειδικότερα η εκμετάλλευση που υφίσταται αυτή τη στιγμή η νέα γενιά στη χώρα μας. Με εξοργίζει βασικά, οτιδήποτε έχει να κάνει με τη στάση της Ελλάδας απέναντι στο «νέο αίμα». Με χαλαρώνει η θάλασσα, οι φίλοι μου, να ταξιδεύω, να γράφω, να διαβάζω και να βλέπω «Φιλαράκια». (τη σειρά εννοώ).

Τι προσδοκίες έχεις για το θεατρικό σου μέλλον;

Θέλω πάρα πολύ στο άμεσο μέλλον να κάνω κάποια πράγματα στο εξωτερικό για την εκπαίδευσή μου. Σε ότι αφορά τη δουλειά μου όμως, προσπαθώ να μην εστιάζω πολύ στο τί θα γίνει. Με στρεσάρει πολύ να πρέπει να έχω πλάνο και να λέω στον εαυτό μου «πρέπει να καταφέρεις αυτό». Μένω στο να δίνω ό,τι καλύτερο έχω και μπορώ για αυτά που είναι στο δρόμο μου τώρα. Έτσι καταφέρνω και να τα απολαμβάνω επιτέλους και να εξελίσσομαι γρηγορότερα και πιο ουσιαστικά. Αυτό που ξέρω είναι ότι έχω δρόμο μπροστά μου και ένα γερό στομάχι, σαν και αυτό του πατέρα μου.